«تاریخ شفاهی بمباران شیمیایی سردشت» اثر مشترک علیرضا ملایی توانی و ریزان حکمت، در سیامین سالگرد این فاجعه و به یاد شهیدان شیمایی این خطه نوشته شدهاست.
دورۀ هشتسالۀ جنگ عراق علیه ایران از یکسو، آکنده از ایستادگیها، مقاومتها و رشادتها و از جهت دیگر، عرصۀ بروز فجایع و خشونتهای گسترده است که نگارش و تدوین آنها یک ضرورت تاریخی اجتنابناپذیر شمرده میشود. فاجعۀ بمباران شیمیایی سردشت و کاربرد سلاح شیمیایی علیه شهروندان بیدفاع از سوی رژیم عراق در سال ۱۳۶۶ نمونهای بارز از این نوع رویدادهاست که نهتنها از مهمترین و در عینحال غمانگیزترین رخداد تاریخی این خطه، بلکه صحنهای بس دلخراش در تاریخ ایران به شمار میآید. اوج فاجعه و اهمیت این موضوع زمانی آشکار میشود که بدانیم این شهر اولین قربانی سلاح شیمیایی در دنیا در سالهای پس از جنگ جهانی است.
این اثر میکوشد با طرح یکرشته پرسشهای کلی و با استفاده از روش مصاحبه، پارهای از مسائل و موضوعات ناشناختۀ این رخداد را با چند تن از ناظران این واقعه در میان نهد و با گردآوری بخشی از دادههای خام، دریچهای تازه بهسوی این موضوع بگشاید تا این دادهها بعدها دستمایۀ پردازش و تحلیل علمی قرار گیرند.