«آرشام، قهرمان ترموپیل» داستانی تاریخی، نوشته عزت الله معظمی گودرزی (-۱۳۳۴) است که ماجرای لشکرکشی خشایارشاه، پادشاه هخامنشی به یونان در سال ۴۸۰ پیش از میلاد مسیح و جنگ «ترموپیل» را بازگومی‌کند. این جنگ بین ارتش شهرهای متحد شدهٔ یونان به فرماندهی لئونیداس، پادشاه اسپارت و امپراتوری هخامنشی به فرماندهی خشایارشا در طول دومین لشگرکشی خشایارشا به یونان به وقوع پیوست. لشگرکشی هخامنشیان پاسخی به پیروزی آتنی‌ها در نبرد ماراتون در طول لشگرکشی اول هخامنشیان به یونان، در سال ۴۹۰ پیش از میلاد بود. خشایارشا ارتش زمینی و دریایی عظیمی برای فتح تمام یونان تدارک دید.
در بخشی از این اثر می‌خوانید:
خشیارشا با لشگریانش که ارابه های بسیاری به همراه داشتند که تعدادی از ارابه‌ها را اسبان قدرتمند و تعدادی دیگر را گورخران می‌کشیدند عازم سرزمین آن‌سوی دریاها شدند آذوقه و علیق سپاهیان را قاطران که قدرت و بنیه بیشتری از اسب و گورخر داشتند حمل می‌کردند.
خشیارشا دستورداد راهها و مسیر سپاهیان را به گونه ای هموار کنند که ارابه‌ها و حیوانات مخصوص حمل ارابه و قاطران باربر بتوانند به راحتی عبور کنند به همین دلیل تعدادی از سپاهیان که در ساختن جاده و احداث پل مهارت داشتند. جهت انجام این کار مأمور شدند.
کارگران شب و روزکار می‌کردند و مسیر را برای عبور سربازان و وسایلشان هموار می‌کردند.
بر روی رودها و جوی‌های بزرگ و کوچک پل می‌ساختند بطوریکه گذر از کوهستانهای پشت سر هم و دره‌های پر عمق و رودخانه‌های پر آب حرکت سپاهیان را کند و یا متوقف نکند.
خشیارشا از این وضع ناراضی بود چون او در آغاز بهار به سمت یونان حرکت کرد و انتظار داشت تا پایان بهار یا اواسط تابستان به یونان برسد و جنگ را قبل از آغاز فصل سرما پایان دهد.
و در فصل بهار آینده یا حداکثر در تابستان به سوی پارس و پایتخت خود شهر شوش برگردد.
