«دو شاهکار ادبیات جهان: رومئو و ژولیتِ ویلیام شکسپیر، لیلی و مجنونِ نظامی گنجوی» بررسی تطبیقی است از علی‌اصغر حکمت (۱۳۵۹-۱۲۷۱) و به اهتمام هرمز همایون‌پور (۱۳۱۸)، تصحیح‌گر متون ادبی. این کتاب نگاهی مقایسه‌ای و تطبیقی دارد به این دو اثر جاودان ادب پارسی و انگلیسی.
در مقدمه‌ای که علی‌اصغر حکمت بر این کتاب نوشته درباره انگیزه و چگونگی نگارش این کتاب می‌نویسد:
«مطالعه آن مثنوی مرا به کمال شباهتی که بین این دو عشقنامه دیده میشود متوجه ساخت، و این مشابهت مرا مفتون نمود و برآن شد که مقالتی در وجوه توافق و اختلاف که میان این دو داستان سوزناک موجود است بنگارد. پس فصلی در مقایسه آن دو حکایت برآن ترجمه بیفزود، و نیز داستان فتان لیلی و مجنون، که به زبان شاعری ساحر وصف شده و دل از خواننده می‌رباید، مرا بر این خیال افکند که از تاریخ این افسانه و پیدایش آن در ممالک مشرق‌زمین، و سپس سیری که در ادبیات زبان فارسی نموده است، تا به جایی که نام این دو تن، رمزی از فنای مطلق در وادی عشق شده است، مطالعتی نماید.
پس فصلی دیگر درین باب به رشته تحریر درآورد و نخست از منابع عربی که مورد نظر نظامی و دیگر اساتید بعد بوده است تحقیقی کرد، و سپس از آنچه در ادب زبان شیرین فارسی در طول مدت دوازده قرن در پیرامون این موضوع به بیانات لطیف و اشعار پرسوزوگداز سخن گفته شده، به‌طور اجمال فهرستی نوشته شد. و روی‌هم‌رفته، ترجمه قصه کوتاه رومئو و ژولیت که با داستان لیلی و مجنون آمیخته شد به درازا کشید و مدت یک سال و اندی مرا در آن کار مشغول داشت، که گاهی در بیابان‌های نجد نزد مجنون درس وجد می‌خواند، و زمانی در عماری شیفته رخسار لیلی بود...»
