ژان کریستف

«ژان کریستف» رمانی از رومن رولان (۱۹۴۴-۱۸۶۶)، نویسنده و آهنگساز فرانسوی برنده نوبل ادبیات است. «ژان کریستف» رمانی موزیکال است که گام‌ها و اصوات موسیقی را لابه لای سطورش پنهان کرده است. رولان در این کتاب با زبان موسیقی سخن می‌گوید و گاه که کلامش از سخن گفتن باز می‌ایستد تنها می‌نوازد و نت‌ها و اصوات موسیقی را در قالب واژگان درمی‌آورد. موسیقی‌ای که گاه آدمی را به شور و هیجان وامی دارد و گاه متاثر می‌سازد. «ژان کریستف» موسیقیدان آلمانی است که پس از درگیری با پلیس مجبور به ترک کشور شده و به فرانسه مهاجرت می‌کند. ژان، طی دوران بلوغ فکری‌اش دستخوش تحولات فراوانی بوده و تا حدودی دارای روحی چند شخصیتی است. شخصیت اصلی و با دوامش به آرامی شکل می‌گیرد و به یک ثبات معقول و منطقی می‌رسد. زندگی ژان کریستف تا حد زیادی به زندگی و اندیشه‌های بتهوون، موتسارت و واگنر شبیه است اما ژان بیش‌تر به خالق خود مانند است تا به فردی دیگر. موسیقی در ژان نیاز شدیدی به دوست داشتن برمی‌انگیزد و کسی که دوست می‌دارد، دیگر کم و بیش نمی‌شناسد و خود را به تمامی در راه همه کسانی که دوست دارد ایثار می‌کند. این عشق افلاطونی نصیب کسی نمی‌شود جز روح الیویه فرانسوی که روانش چون پناهگاهی است نرم و اطمینان بخش تا ژان سراسر هستی خود را به او بسپرد. ژان در دوستی با الیویه جهان را از نظرگاه دوست می‌نگرد و هستی را با حواس دوست در آغوش می‌کشد غافل از آن‌که طبیعت بی‌رحم در جدا کردن دو قلب که به یکدیگر عشق ورزیده اند هرگز عشق را در یک زمان از هر دو قلب بر نمی‌کند بلکه چنان می‌کند که یکی از آن دو زودتر از دوست داشتن باز ایستد تا همیشه آن کسی که بیشتر دوست دارد فدا شود و این ژان است که هرگز نمی‌تواند در دوست داشتن لحظه‌ای به خود مجال سستی و اهمال راه دهد. نوشتن «ژان کریستف» بیست سال طول کشید و بنا به زعم نویسنده شاهکار او به‌شمار می رود. «ژان کریستف»، منعکس‌کننده اندیشه‌ها و گرایش‌های صلح طلبانه رولان است. رولان در این کتاب وقوع جنگ بین دو کشور آلمان و فرانسه را پیش‌بینی می‌کند و درست دو سال پس از اتمام کتاب است که جنگ جهانی اول رخ می‌دهد.